باززایی غیرمستقیم پروانش (catharanthus roeus l.) از طریق کشت ریزنمونه های برگ و ترکیبات مختلف تنظیم کننده‏های رشد گیاهی

پروانش catharanthus roeus l.)) گیاهی است از خانواده آپوسیناسه و حاوی بیش از 130 نوع آلکالوئید ایندولی ترپنوئیدی (tias) ازجمله دو آلکالوئید دایمری وین‏بلاستین و وین‏کریستین که دارای خاصیت ضد تومور بوده و برای درمان بسیاری از سرطان‏ها به کار می روند. به همین دلیل، تاکنون تحقیقات زیادی در زمینه تولید این داروها از طریق کشت بافت گیاهی صورت گرفته است. در این پژوهش، با هدف تعیین بهترین ترکیب هورمونی در محیط کشت آزمایشگاهی برای باززایی غیرمسقیم گیاه پروانش، 25 ترکیب هورمونی برای تولید کالوس از ریزنمونه برگ و هفت تیمار برای باززایی کالوس‏ها در نظر گرفته شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر تیمارهای هورمونی مختلف در تولید کالوس از ریزنمونه برگ در سطح 1% معنی دار است. تیمارهای 1/0 و 5 میلی گرم در لیتر bap و naa به ترتیب علاوه بر تولید کالوس فراوان، ریشه زیادی نیز تولید کردند. در بین تیمارها، محیط های غذایی حاوی زغال فعال برای تولید کالوس و محیط های بدون زغال برای باززایی مناسب تشخیص داده شدند. به طور کلی، نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که باززایی غیر مستقیم ریزنمونه برگ، به‏دلیل دشواری در باززایی کالوس ها، احتمال وقوع جهش سوماکلونال و تولید شاخه های کمتر، برای ریزازدیادی گیاه پروانش روشی مناسب نمی‏باشد، اما از این روش می‏توان برای تولید برخی متابولیت‏های ثانویه بهره جست.